België blijft innoveren met communicatieplatform ASTRID

Eind jaren negentig al had de noodcentrale in België met ASTRID een totaaloplossing: van hulpoproepen tot de radiocommunicatie tussen hulpverleners op het terrein. Een echt unicum wereldwijd. Sindsdien vormde ASTRID de blueprint voor heel wat andere landen voor deze geïntegreerde oplossing. Door te blijven innoveren in het radionetwerk en de twee types noodcentrale (101 & 112) wil ASTRID ook in de toekomst tegemoet komen aan de verwachtingen van de gebruikers en de technologische evolutie. Een gesprek met CEO Salvator Vella.

“Wat we twintig jaar geleden als klein land gerealiseerd hebben, was indrukwekkend”, zegt Salvator Vella. “Dit originele idee om het beheer van de meldkamers en het radiocommunicatiesysteem voor hulp- en veiligheidsdiensten onder één paraplu te brengen, heeft wereldwijd navolging gekregen. Nog in 2021, lanceerde de op een na grootste luchthaven van China (Chengdu Tianfu International Airport) zijn nieuwe controlecentrum met een TETRA-netwerk dat gebaseerd is op hetzelfde idee dat ASTRID meer dan twintig jaar geleden lanceerde. Op dat baanbrekend werk mogen we trots zijn. Die status van pionier willen we verder uitdragen. Daarom blijven we de komende jaren volop innoveren. Want in de afgelopen decennia is veel veranderd, zowel in de meldkamer als op het veld.”

Waar bij de lancering van ASTRID de focus op spraakcommunicatie lag, is rich data de informatie-uitdaging van de toekomst. Spraakcommunicatie zal niet verdwijnen, maar andere datastromen zullen een grote meerwaarde betekenen voor de communicatie bij hulpverlening. Vella: “Ik denk aan wearables, video, foto, drones, visualisaties van het terrein, … Ze zullen de informatie-uitwisseling tussen onder meer commandopost, ziekenhuis en/of ziekenwagen echt versterken. Parameters doorsturen voor een up-to-date dossier bij aankomst in het ziekenhuis? Het is niet zo veraf als we misschien denken. Al moet daarvoor de hele informatieketen vernieuwd worden. De transitie van TETRA naar 5G is cruciaal voor de hulp- en veiligheidsdiensten. Het investeringsplan is klaar. Het is nu wachten op de politici om groen licht te geven. We zitten dus allesbehalve stil.”

Betrouwbare communicatie in crisistijden

Dat ASTRID na twee decennia nog steeds houvast biedt waar de communicatie elders in de knoop komt, bleek opnieuw tijdens de overstromingen in juli 2021. Op veel plaatsen viel de elektriciteit weg en was het commerciële netwerk niet meer beschikbaar. Gelukkig steunt ASTRID op een eigen netwerk met 600 masten. Deze hebben, door hun sterke batterijen, minstens 8 uur autonomie bij stroomuitval, op cruciale plaatsen zelfs 24 uur. Het ASTRID Service Centre (ASC) is 24/7 bereikbaar en heeft een netwerk met onderaannemers die binnen een afgesproken tijdsspanne generatoren voorzien. “Daar stopt de rol van het ASC niet”, benadrukt de CEO. “In crisissituaties heeft het ASC rechtstreeks toegang tot het management en de belangrijkste personen binnen de organisatie om de crisiscommunicatie op zich te nemen, bijvoorbeeld de communicatie en een status naar de belangrijkste stakeholders op het terrein. Alles wordt in het werk gesteld om ervoor te zorgen dat de experten en technici optimaal kunnen werken. De focus van ASTRID is op elk moment om de hulp- en veiligheidsdiensten beschikbaar te houden, zelfs in extreme omstandigheden, zowel infrastructureel als organisatorisch.”

Om met het robuuste netwerk te verbinden, hebben de hulpverleners hun eigen Blue Light Mobile-simkaarten. Op de infrastructuur van het Proximus-netwerk krijgen ze, indien nodig, prioriteit en hebben ze de mogelijkheid om met deze simkaart manueel toegang te krijgen tot de andere Belgische telecomoperatoren om de communicatie te allen tijde te garanderen. Als klanten ‘geweigerd’ worden om de bandbreedte voor hulpverleners te verzekeren, spreken we van pre-emption. In extreme situaties, zoals de aanslagen in Brussel, kan men zelfs de gewone gebruiker volledig uitsluiten van de mast om ruimte vrij te maken voor hulp- en veiligheidsdiensten. “Vandaag hebben ongeveer 12.000 gebruikers zo’n Blue Light Mobile-simkaart”, zegt Vella. “Het gaat om de politiediensten, ziekenwagendiensten, maar ook crisisbeheerders zoals ministers, provinciegouverneurs, onderzoeksrechters, …” Een mooie illustratie van de vernieuwingszin en doordachte toekomstvisie van ASTRID.

Unieke aanpak voor 5G

Met de overstap naar 5G toont ASTRID zich opnieuw als vooruitstrevende organisatie. Andere landen, zoals het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk, werken volledig op de commerciële infrastructuur. ASTRID heeft zijn eigen netwerk als troef en bouwt hier stevig op voort. “We geloven in de kracht van 5G voor het delen van rich data”, aldus Vella. “Met de App 112 die we mee hebben ontwikkeld, bieden we al heel wat mogelijkheden. Zo krijgt de meldkamer een exacte locatie van het incident binnen, kan de gebruiker chatten, aangeven als die doof is, … In samenwerking met de politie is zelfs een stalkingsalarm via bluetooth beschikbaar voor slachtoffers. Maar de nieuwe technologie biedt onmiskenbaar mogelijkheden om de hulpverlening nog verder te verbeteren. De burger, die een noodoproep initieert, een foto laten versturen naar de meldkamer kan zo een belangrijke stap zijn.”

Hoe ziet de toekomst van ASTRID eruit in een 5G-wereld? “We moeten evolueren naar een modulaire meldkamer, met een platform dat modules integreert die door derden zijn ontwikkeld. Een beeld interpreteren met AI? Dat kan binnenkort als het van ons afhangt. Zie het als een skelet met plug-and-playmogelijkheden. Die moderne IT-filosofie willen we in de komende jaren vormgeven, zodat elke hulpverlener het beste uit ons platform haalt en zijn data zelf beheert.  ASTRID is een levenslijn voor de hulp- en veiligheidsdiensten, en we willen ook in de toekomst die rol blijven vervullen.