Niet-dringend patiëntenvervoer

Voor een jongeman met een beperking is het leven soms extra uitdagend. Thomas (20) liet zich niet tegenhouden door moeilijkheden en vooroordelen. En dat loonde. In juni mocht hij zijn diploma van ambulancier in ontvangst nemen, na ruim 320 uur opleiding en 76 uur stage. “De steun van mijn werkgever en mijn omgeving maakten dit mee mogelijk”, zegt Thomas.

Het KB van 2019 maakte van ambulancier een erkend beroep. Dat vroeg ook om een gedegen opleiding. Die is ondertussen uitgerold en draagt bij tot kwaliteitsvol patiëntenvervoer. Voor vrijwilligers als Thomas is het de weg om erkend ambulancier te worden. Ondanks zijn uitdagend traject en zijn beperkingen slaagde hij. Zijn uitzonderlijke motivatie en inzet maakten het verschil.

Van bakker naar hulpverlener

Thomas legde zeker geen evident traject af. Van jongs af aan droomde hij ervan om in een bakkerij te werken. Die opleiding startte hij ook vol ambitie. Doordat hij anders is – hij heeft dysfasie en leerstoornissen – werd hij gepest op school. Hij doorzwom een lastige periode, met enkele hospitalisaties, en legde zich in 2020 toe op vrijwilligerswerk om anderen te helpen. “Bij het OCMW maakte ik hulppakketten voor gezinnen in moeilijkheden en hielp ze verdelen. Mensen zo kunnen helpen, gaf me energie. Ik kon me nuttig maken en voor anderen echt iets betekenen”, schetst Thomas zijn vrijwilligerswerk. “Daarna mocht ik vrijwillig aan de slag bij Solumob, waar ik vandaag nog steeds het vervoer van ouderen en kwetsbare mensen mee begeleid.”

In die nieuwe rol bloeide Thomas helemaal open en dat ontging Solumob niet. Na enkele maanden startten ze samen een integratietraject op. Thomas voelde zich echt thuis bij de vervoersorganisatie en hij werd er oprecht gewaardeerd. Solumob wou hem officieel in dienst nemen. Daarvoor had hij een erkenning nodig, via een officiële opleiding. Niet evident met zijn beperkingen, maar met zijn uitzonderlijke inzet haalde hij de eindmeet.

Communicatie als kwaliteitsparameter

Zijn eindwerk, een belangrijk deel van de opleiding in Brussel en Wallonië, bouwde Thomas rond het communicatieluik van het patiëntenvervoer. Het is een belangrijk aspect, dat helaas zelden de aandacht krijgt die het verdient. “Parameters correct nemen is belangrijk, net als de veiligheid van de patiënt, maar daar stopt het niet”, benadrukt Thomas. Hij bouwde zijn eindwerk op rond een concrete rit. Een kort patiëntenvervoer van amper drie kilometer met een oncologische zeventigplusser. Bij elke schakel beschreef en analyseerde hij de communicatie, ook buiten de ambulance. Het resulteerde in een uitgebreid communicatieverslag van zowat twintig pagina’s.

Dit werk brengt de menselijke dimensie van het patiëntenvervoer uitzonderlijk scherp in beeld. Van het telefoongesprek tussen de ziekenhuisdienst en de centrale voor het boeken van de rit en het contact tussen ambulancier en verpleegkundige tot de communicatie in de ambulance en de briefing in het revalidatiecentrum. Daar komen heel wat gevoeligheden bij kijken. Zo is wat ambulanciers tegen elkaar zeggen vaak ook hoorbaar door de patiënt. Er wordt dus beter goed nagedacht over de inhoud van die gesprekken, zowel naar beroepsgeheim als het op geruststellen van de aanwezige patiënt. Vanuit zijn eigen situatie weet Thomas wat de impact van ‘foute’ of negatieve communicatie op iemand kan zijn. Die inzichten droegen bij tot zijn rijke analyse. De conclusie is helder: de patiënt moet het onderwerp zijn van de zorg en niet het lijdend voorwerp.

Solumob heeft met Thomas een vaardige, gemotiveerde en empathische ambulancier aan boord. Deze case toont aan dat ook mensen met een beperking een grote meerwaarde kunnen zijn voor het patiëntenvervoer. De overheid wil werkgevers een duwtje in de rug geven en biedt een premie van 5.000 euro aan voor organisaties die mensen met een beperking een opleiding en een kans willen geven. Thomas hoopt op zijn beurt anderen te inspireren. Jongeren zoals hij, maar ook werkgevers, die open staan om wie anders is een kans te geven. “Dit kan door steun in je omgeving, thuis en op het werk”, geeft Thomas nog mee. “Het is een serieus pakket, maar daar moet je geen schrik voor hebben. Wie er voor gaat, kan dit.”

Het belang van bijscholing

Het KB van 2019 verplicht niet enkel de opleiding en erkenning van ambulanciers. Ook permanente bijscholing is van groot belang om de kwaliteit te blijven waarborgen. Die periodieke opleiding combineert de kracht van de herhaling met nieuwe kennis en vaardigheden. Nieuwe materialen, technieken en ziektes, maar ook de rol van communicatie komen er uitgebreid aan bod. Daar worden de ambulanciers en de patiënten beter van.